Een twintigkoppige delegatie van De Werkvennootschap, Departement Omgeving, Studio NZL en de gemeente Houthalen-Helchteren bezocht eind mei de werven van twee boortunnels in Nederland. Het bezoek kaderde in een breder leertraject dat de betrokkenen meer inzicht moet geven in de mogelijke oplossingen voor de Noord-Zuid Limburg. De aanwezigen leerden onder andere meer over de impact van de boortunnels op de omgeving, over de technische uitdagingen en over de kosten die erbij komen kijken.
Eerst bezocht de delegatie de Victory Boogie Woogietunnel aan de Rotterdamsebaan in Den Haag. Die tunnel, genoemd naar het gelijknamige schilderij van Piet Mondriaan, is bijna 2 km lang, waarvan 1640 meter geboord werd onder het zuidelijke stadsdeel van Den Haag. Het boren van de tunnel heeft een jaar geduurd, van januari 2018 tot januari 2019. Als alles goed gaat, is de weg in de zomer van 2020 klaar voor het verkeer. De tweede tunnel die het team bezocht, de Rijnlandroute in Leiden, staat zo ver nog niet. De boorwerken van deze 2,5 km lange boortunnel zullen starten in de zomer van 2019. De oplevering wordt eind 2022 verwacht.
De boortunnels in Den Haag en Leiden bestaan uit 2 tunnelbuizen, één voor heenrijdend en één voor terugkerend verkeer, met een boordoorsnede van circa 10 meter. Ze moeten enerzijds zorgen voor een vlottere verkeersstroom ondergronds en anderzijds voor nieuwe stadsontwikkeling en groen op de ruimte die bovengronds vrijkomt.
RIJDENDE FABRIEK
Bij een tunnelboring wordt een soort rijdende fabriek gebruikt, die meer dan 80 meter lang kan zijn. Het kolossale gevaarte schraapt de grond laagje per laagje weg en vermengt die met betoniet. Met die vloeistof wordt een waterdichte laag gemaakt aan de boorzijde van de machine. Zo kan er geen water of grond in het toestel terechtkomen. Het teveel aan grond wordt afgevoerd. Per dag kan de tunnelboormachine op die manier 10 tot 15 meter tunnel maken.
Behalve met technische uitdagingen, krijgen de boortunnelprojecten dus ook met heel wat ruimtelijke uitdagingen te maken. Zo is er tijdens de bouw van de boortunnel heel wat ruimte nodig aan het tunnelgat: voor de aanloop van de tunnel, voor de aanlevering en opslag van de tunnelstukken, en voor de afvoering en zuivering van het teveel aan grond. De kostprijs van een boortunnel is eveneens een belangrijk aandachtspunt. In het geval van de boortunnel in Den Haag was 650 miljoen euro nodig voor 1640 meter geboorde tunnel.
Boortunnel in Den Haag met verstevigende tunnelringen van 2 meter breed en ondergrond voor wegdek
Stuk van tunnelboormachine bij Rijnlandroute in Leiden